Moeder van de stad

Ga komende zondag met je moeder op bezoek bij de moeder van Breda, Johanna van Polanen (1392-1445). Bekijk eerst in het Valkenberg het Nassaumonument waarop Johanna is afgebeeld met haar kersverse echtgenoot Engelbrecht I van Nassau. Loop verder naar het Begijnhof waar je een levensgroot standbeeld vindt van Johanna. Ga ook nog even de Grote Kerk binnen en sta eventjes stil bij Johanna’s praalgraf. Om daarna thuis op de bank te genieten van ‘haar’ bier: Bredase Schat. Te koop bij de slijter en bij Kaaswinkel Hendrik en Marcella. Fijne zondag!

Bruggenhoofd

De eerste Nederlandse Nassaus vestigden zich in de 15e eeuw in Breda. Duitsers van origine begonnen zij vanuit hun residentie het Kasteel van Breda aan hun opmars in de Lage Landen. De zesde generatie van het geslacht Nassau-Breda is de beroemdste: Willem van Oranje (bijnaam: de Zwijger), de vader des vaderlands. Vandaar de aanduiding: Breda Nassaustad of Breda Stad des Vaderlands.

Begeerde meiden

In Breda en in Brugge betraden in 15e eeuw twee bijzondere meiden de huwelijksmarkt: Johanna van Polanen en Maria van Bourgondië. Beide jongedames waren enig erfgenaam van schatrijke en machtige families. Hun huwelijken zouden grote invloed hebben op het verloop van de geschiedenis. Dankzij de echtverbintenis tussen de Bredase Johanna van Polanen en de Duitser Engelbrecht van Nassau in 1403 kon het huis Nassau beginnen aan een opmars in de Lage Landen. En dankzij het huwelijk tussen de Brugse Maria van Bourgondië met Maximiliaan van Habsburg in 1477 kon het huis Habsburg uitgroeien tot belangrijkste heerser in Europa. Nazaten van de aangetrouwde families zouden twee eeuwen later lijnrecht tegenover elkaar komen te staan: Willem van Oranje-Nassau versus Filips II. Vandaag de dag kun je de dames nog steeds begeren: in de slijterij en webshop wachten ze op je!

Wereldberoemd

De steden Breda en Amsterdam genieten internationale bekendheid mede dankzij vereeuwiging op het witte doek door fameuze schilders. De Spaanse schilder Diego Velázquez schilderde in 1635 De Overgave van Breda, tegenwoordig te bewonderen in het Spaanse rijksmuseum Prado te Madrid. De Nederlandse schilder Rembrandt van Rijn, tijdgenoot van Velázquez, legde in 1642 de laatste hand aan De Nachtwacht welke zich bevindt in het Rijks Museum te Amsterdam. Beide schilderijen zijn ongeveer even groot: circa 4 x 3 meter.

Irish Orange

Dankzij Breda bevat de vlag van Ierland de kleur oranje. De negende en laatste generatie van het geslacht Nassau-Breda, Willem III (1650-1702), van wie een standbeeld staat op het Kasteelplein, sloot een huwelijk met de Engelse kroonprinses Mary en werd daardoor in 1689 koning van Engeland, Ierland en Schotland. De kleur oranje in de Ierse vlag staat voor de aanhangers van deze Willem III van Oranje, de protestanten. Het groen in de vlag staat voor de katholieken, en de kleur wit voor de vrede tussen beiden. Invloedrijke figuren die Bredanaren, cheers mate!

Helaas Alva

Breda maakte zich in 1524 weinig geliefd in Spanje door het huwelijk van Heer van Breda Hendrik III van Nassau met Mencia de Mendoza. Ook in de markt voor deze vermogende bruid was de Spaanse hertog van Alva maar keizer Karel V blokkeerde die verbintenis uit angst dat het Huis van Alva te machtig zou worden. Karel V schoof zijn raadsheer en opperkamerheer Hendrik III van Nassau naar voren als bruidegom. Toen Alva ruim veertig jaar later na het uitbreken van de beeldenstorm werd aangesteld als landvoogd van de Nederlanden, heeft hij er wellicht aan gedacht om de openstaande huwelijksrekening te vereffenen met de neef van de inmiddels overleden Hendrik III: Willem de Zwijger. Een extra reden voor deze Willem (van Oranje) om de komst van Alva niet af te wachten maar zijn kasteel in Breda te ontvluchten en tijdelijk in Duitsland te verblijven.

Interland

NAC speelt komende zondag tegen ‘buitenlandse’ tegenstander Fortuna. Sittard werd pas in 1815 onderdeel van Nederland dat in 1648 (Vrede van Münster) was erkend als onafhankelijke staat. Vóór toetreding behoorde Sittard tot het hertogdom Gulik dat gelegen was in het Duitse rijk. Hopelijk geeft het internationale karakter van de komende wedstrijd een oppepper aan de Bredase boys en komen ze met 3 punten terug uit het buitenland. Viel Glück!

Charlotte in Antwerpen

Een vrouwe van Breda in Antwerpen. In de Onze Lieve Vrouwe Kathedraal in Antwerpen bevindt zich het graf van Charlotte de Bourbon (1547-1582), de derde echtgenote van heer van Breda Willem van Oranje. Na hun huwelijk in 1575 vestigde Charlotte zich eerst in het Kasteel van Breda. Vanaf 1577 tot aan haar dood in 1582 verbleef het echtpaar vooral in toenmalig metropool Antwerpen. Het graf van Charlotte is een van de symbolen van de historische connectie tussen België en Nederland en tussen Antwerpen en Breda.

Woon-werk verkeer

Heer van Breda Willem van Oranje was diplomaat en moest voor zijn werk regelmatig in Brussel zijn, het bestuurlijk centrum van de Lage Landen. Zijn vrouw en kinderen achterlatend in zijn kasteel in thuisstad Breda klom hij op zijn paard voor een rit zuidwaarts die 2 dagen in beslag nam. Nooit bewezen maar aannemelijk is dat hij na aankomst in Brussel steevast neerplofte en dan de woorden sprak: “Zo, nu eerst een Bredase Willem blond bier!”