In vuur en vlam

Helmond Sport tegen NAC Breda op vrijdag 10 januari wordt een wedstrijd in vuur en vlam, als de geschiedenis zich herhaalt. Adolf van Cortenbach, heer van Helmond, koos in de Tachtigjarige Oorlog de zijde van de Spaanse koning. Daarop deden in 1587 Staatse troepen van Willem van Oranje, heer van Breda, een aanval op Helmond en staken de stad in brand waarbij bijna alle huizen verwoest werden. Vandaag de dag vind je in Helmond een jaren ’30-wijk genaamd de Oranjebuurt. Enkele straten zijn vernoemd naar de belegeraars van destijds uit het huis Oranje-Nassau. Ofwel Breda heeft gezegevierd en haar naam gevestigd in Helmond. Voorspelling: NAC Breda wint vrijdag in Helmond met 0-1 en de naam van het nieuwe stadion van Helmond Sport, waarvan de bouw binnenkort van start gaat, krijgt een verwijzing naar Oranjestad Breda.

Cultuurnacht winactie

Win gratis deelname aan het minicollege ‘Breda Stad des Vaderlands’ voor 2 personen tijdens de Cultuurnacht 2020! Willem van Oranje in eigen persoon gaat het belangrijke verhaal van Breda vertellen in de vorm van een luchtig en boeiend minicollege van ruim een half uur. Op zaterdag 25 januari om 18:00 in een mooie zaal in – hoe kan het anders – het luxueuze Hotel Nassau Breda. Het betreft de warming up voor de officiële start van het avondprogramma. Exclusief voor de huidige volgers van de social media van Stad des Vaderlands zijn 15 dubbel-tickets te winnen. Ben jij een volger en wil je erbij zijn samen met een vriend(in)? Het enige dat je hoeft te doen is dit bericht liken. Winnaars ontvangen een bevestiging op 11 januari.

And the winner is…

Breda de belangrijkste historiestad van het Zuiden. Het Kasteel van Breda en de Grote Kerk vertellen het verhaal van de eerste Nederlandse Nassaus die aan wieg stonden van het ontstaan van de onafhankelijke staat Nederland. Op twee: Bergen op Zoom. Het Markiezenhof vertelt het verhaal van het geslacht Glymes dat behoorde tot de top van de Bourgondische adel in de Lage Landen. En op drie: Den Bosch. De stadsmuren en de citadel vertellen het verhaal van de inname van de stad door Frederik Hendrik van Nassau tijdens de Nederlandse onafhankelijkheidsstrijd. Maak ruimte in je agenda en ga deze steden in 2020 bekijken!

Lutherse kerk

Willem van Oranje, heer van Breda, leidde een volksopstand in de Lage Landen waaruit de staat Nederland is voortgekomen. Een van de redenen voor de volksopstand was de vervolging door het landsbestuur van personen die kritisch waren tegenover de katholieke kerk. Deze ‘ketters’ waren geïnspireerd door de Duitser Maarten Luther, een voormalig monnik die aantoonde dat veel dingen waar de Katholieke kerk het over heeft, niet in de Bijbel staan, bijvoorbeeld verering van heiligen, vagevuur, en de handel in aflaten. In het centrum van Breda vind je, goed verscholen in de Veemarktstraat, een Lutherse kerk. Alwaar je aantreft een origineel exemplaar van de eerste druk van de Statenbijbel, de eerste vertaling van de Bijbel in het Nederlands. En tevens een overzicht van de dominees van deze Lutherse kerk waarin het verloop van de Opstand goed te zien is. Zo werd de eerste dominee in 1625 ‘verjaagd’ na de inname van de stad door de katholieke regeringstroepen onder leiding van Spinola en kwam de tweede dominee in 1638 nadat de stad weer terugveroverd was door het protestantse leger van Frederik Hendrik van Oranje-Nassau. Een bijzondere locatie die het verhaal van de stad onderstreept: Nederland begint in Breda.

Leiderschap

Willem van Oranje-Nassau stond op de schouders van vijf generaties voorouders die vanuit Breda het huis Nassau hadden opgewerkt tot de belangrijkste steunpilaar van de vorsten van de Lage Landen. En Bredase Willem deed daar een onwaarschijnlijk schepje bovenop: hij brak met deze generaties lange loyaliteit en ging de confrontatie aan met de heerschappij. Hij leidde een volksopstand die uitmondde in de stichting van een nieuwe onafhankelijke staat: Nederland. Zijn stad Breda heeft in de onafhankelijkheidsstrijd meer dan welke andere Nederlandse stad in de frontlinie gelegen en geleden. De hieruit voortvloeiende tijdelijke onbereikbaarheid van het Bredase familiegraf maakte van Willem uiteindelijk de verloren zoon van Breda. De geest van deze leider waart echter rond boven de praalgraven van zijn roemrijke voorouders in de Grote Kerk van de enige echte stad des vaderlands.

Polanen

Polanen: van Monster naar Breda. Door het huwelijk in 1403 tussen vrouwe van Breda Johanna van Polanen en Engelbrecht van Nassau zette het Duitse geslacht Nassau voor het eerst voet aan de grond in de Lage Landen. Johanna’s overgrootvader, Jan van Polanen, had zich drie generaties eerder gevestigd in Breda en hield de stad in leen van de hertog van Brabant. Polanen is een zijtak van het Hollandse geslacht Van Wassenaar. Het stamslot van Polanen bevond zich in het Zuid Hollandse plaatsje Monster. Een ruïne van het kasteel Polanen kun je vandaag de dag zien liggen in de voortuin van Madeweg 25-A in Monster. Als je in de buurt bent, ga dan een kijkje nemen bij deze voorloper van het Kasteel van Breda!

Prinsen onder elkaar

Bredase prinsen onder elkaar in slijterij Bier Lokaal! Recent kwamen de Oud Prinsen van carnavalsvereniging Giegeldonk uit de Bredase wijk Haagse Beemden op bezoek bij de beroemdste prins uit Breda: Willem van Oranje. Om van hem te vernemen waarom Breda de belangrijkste stad van Nederland is. Dat verhaal ging er goed in, net als de Witte Anker biertjes die door slijter Hans werden geserveerd aan zijn proeftafel. Het was nog ochtend maar de sfeer zat er al prinsheerlijk in, alaaf!

Oosterhoutse Willem

Breda belangrijk dankzij Oosterhout. De Hollander Willem van Duivenvoorde (1290-1353) liet in Oosterhout Kasteel Strijen bouwen, tegenwoordig bekend als de Slotbosse Toren. Hij verwierf Breda, Baarle Alphen, Gilze en Ulvenhout. Willem wist tijdens zijn leven een enorm vermogen op te bouwen, niet alleen door leningen aan koningen, maar ook door een modern centraal beheer over zijn bezittingen. Omdat Willem geen wettige erfgenamen had kwam de erfenis terecht bij zijn neef Jan van Polanen. Diens kleindochter trouwde met Engelbrecht van Nassau. Door dit huwelijk kwamen de Nassaus in het bezit van Breda en werden zij vooraanstaande edelen in de Lage Landen. Met dank aan Willem uit Oosterhout.

Duits

Alle Bredase Nassaus op één na hadden een Germaanse (Duitse) voornaam. Zij waren direct of indirect nog sterk verbonden met hun heimat Nassau-Dillenburg in Duitsland. Vanuit hun nieuwe thuisstad Breda werden zij steeds meer onderdeel van het Bourgondische leven aan het hof van de landsheer van de Lage Landen alwaar Frans de voertaal was. Vierde generatie Bredase Nassau Heinrich (Hendrik III) was inmiddels zo verknocht aan dit leven dat hij zijn zoon een naam van Romaanse (Franse) origine gaf: René. Laatstgenoemde liet zijn Bredase erfenis na aan een Duits familielid met weer een dito naam: Wilhelm. Aan het hof al snel ‘Guillaume’ en voor de Bredanaren ‘onze Willempie’.

Stiefmoeder Den Bosch

Breda is een stiefdochter van de hoofdstad van Noord-Brabant Den Bosch. Wat hen bindt is het oude hertogdom Brabant dat door de Tachtigjarige Oorlog uiteenviel in een Nederlands en Belgisch deel. Maar de echte moeder van Breda is Antwerpen. Stiefmoeder Den Bosch zet zichzelf op de voorgrond en lijkt weinig aandacht te hebben voor haar mooie West-Brabantse stiefdochter. Maar naarmate het Bredase meisje wijzer wordt zouden de rollen zomaar eens kunnen veranderen. Nassaustad Breda is namelijk van oudsher de belangrijkste stad van het huidige Noord-Brabant.