Willem in Oeteldonk

Bredase Willem op bezoek in Oeteldonk. In de Hinthamerstraat, gelegen naast de Sint-Janskathedraal in Den Bosch, bevond zich vijfhonderd jaar geleden een huis waarin was gevestigd een katholieke broederschap ter ere van Maria, genaamd de Illustre Lieve Vrouwe Broederschap. De voorkant van het inmiddels herbouwde huis is opgesierd met vier beelden van belangrijke leden van de orde. Waaronder uiterst links het beeld van Willem van Oranje-Nassau, de destijds katholieke edelman met thuisbasis Breda.

‘Nassauplein’

Een nieuw ‘Nassauplein’ in stadspark Valkenberg in Breda. Gelegen aan de kasteelgracht met vrij panoramisch uitzicht op het Kasteel van Breda. Zodat het belangrijke kasteel veel meer bij de stad betrokken wordt dan nu het geval is en zonder afhankelijk te zijn van de KMA. Het Nassauplein, deels voorzien van een glazen overkapping, biedt ruimte aan exposities van (beeldende) kunst en aan voorstellingen en activiteiten. Daaromheen levensgrote standbeelden van de zeven Bredase Nassaus die een cruciale rol hebben gespeeld bij het ontstaan van Nederland, waaronder ene Zwijger. Een dergelijk Nassauplein is een inspiratieplek voor Bredanaren en een trekpleister voor nationale en internationale bezoekers. Dit is in het kort mijn idee voor de invulling van de “Kunsthal” waarvoor de gemeente Breda recent een prijsvraag heeft uitgeschreven en waarvoor 1 miljoen euro ter beschikking wordt gesteld. De inschrijvingstermijn voor de aanbesteding sluit op 17 november. Reeds nu ben ik benieuwd of jij zo’n Nassauplein zou zien zitten. Laat je reactie achter.

Maximiliaan

De baas van heer van Breda Engelbrecht II van Nassau: Maximiliaan van Oostenrijk (1459-1519). Maximiliaan was de eerste heerser over de Lage Landen uit het huis Habsburg. Dit ruiterstandbeeld van Maximiliaan staat vlakbij parkeergarage St.-Jan in Den Bosch. Maximiliaan huwde zijn zoon Filips de Goede uit aan een Spaanse prinses, hetgeen ertoe heeft geleid dat we vandaag de dag zingen dat we ‘de koning van Hispanje altijd hebben geëerd’. Engelbrecht II was onvoorwaardelijk trouw aan Maximiliaan, groeide uit tot een van zijn belangrijkste steunpilaren en vestigde daarmee de reputatie van de Nassaus in Nederland.

Neder-Belgen

Het zijn Nederlanders maar lijken wel meer Belg te zijn. Wielrenner Adrie van der Poel, geboren in Bergen op Zoom. Kok Sergio Herman, geboren in Oostburg. En Willem van Oranje, vanaf zijn elfde jaar woonachtig in Breda. Met thuisbasis in het huidige Zuidwest Nederland spenderen ze alle drie een belangrijk deel van hun tijd in Vlaanderen waar ze bekende persoonlijkheden zijn en waar het leven hen goed lijkt te bevallen. Amai, da’s plezant!

Friese familie

De beroemdste Bredanaar tegen de beroemdste Leeuwarder. De Bredase edelman Willem van Oranje-Nassau kwam in opstand tegen de officiële (Spaanse) regering in de Lage Landen en werd daarin bijgestaan door onder andere zijn neefje Willem Lodewijk (1560-1620). Behalve neef werd die ook nog eens schoonzoon door een huwelijk met Willem’s tweede dochter, de op het kasteel van Breda geboren Anna. Na de dood van Willem van Oranje in 1584 nam Willem Lodewijk zijn ooms positie als bestuurder van het gewest Friesland over. Willem Lodewijk ging resideren in Leeuwarden en kreeg van de Friezen de bijnaam Us Heit (Onze Vader). Willem Lodewijk werd begraven in de Grote of Jacobijnerkerk in Leeuwarden net als zijn vrouw Anna en de opvolgende Friese stadhouders uit het huis Nassau. Uit respect voor de senioriteit van Bredase ome Willem is te verwachten dat op dinsdag 20 oktober in het Rat Verlegh stadion de voetballende neefjes uit Leeuwarden de overwinning aan NAC Breda zullen laten. Voorspelling voor NAC Breda versus Cambuur Leeuwarden: 2 – 0.

Wegbereiders

Engelbrecht van Nassau de échte vader des vaderlands? In de geschiedenis van de Lage Landen hebben sleutelfiguren hun succes in belangrijke mate te danken gehad aan hun opa’s. Dit gold zowel voor de Bourgondische en Habsburgse vorstenhuizen als ook voor de Nassau dynastie. Zowel de beroemde Filips de Goede, Karel V als Willem de Zwijger hebben de macht geoogst waarvoor twee generaties eerder het zaadje was geplant. Hun respectievelijke grootvaders Filips de Stoute, Maximiliaan en Engelbrecht hebben door slimme huwelijkstactiek en militaire strijd het werkelijke fundament gelegd voor de verdiensten van hun kleinzonen. Voor Engelbrecht van Nassau, woonachtig in Breda, gold dat met name zijn prestaties op vele slagvelden in Europa van doorslaggevend belang zijn geweest voor het aanzien van de Nassaus en daarmee voor de vliegende start van de latere vader des vaderlands. Zeg je Willem…. dan zeg je Engelbrecht, uit Breda!

Nassau-Breda

Vader des vaderlands Willem van Oranje (1533-1584), bijgenaamd De Zwijger, was een erfopvolger in de Bredase lijn van Duitse geslacht Nassau. De eerste Nassau die zich vestigde in Nederland – in Breda – was Engelbrecht I van Nassau in het jaar 1403. De laatste Nassau-Breda was Willem III van Oranje die het schopte tot koning van Engeland. Deze Willem III stierf kinderloos in 1702 waarna de inmiddels door de Bredase Nassaus verworven titel Prins van Oranje overging naar de in 1584 in Leeuwarden neergestreken tweede Nederlandse tak van de familie Nassau. De huidige koning van Nederland Willem-Alexander is een afstammeling van deze Leeuwardense lijn. Dus: Breda de stad van Willem en Leeuwarden de stad van Lex!