Opdrachtgever

Bredaas opdrachtgeverschap voor Bossche schilder. Het schilderij ‘Tuin der Lusten’ van Jeroen Bosch is sowieso geschilderd in opdracht van een Bredase Nassau. Of het Engelbrecht II van Nassau betreft of zijn erfopvolger Hendrik III van Nassau, oom en neef, daarover zijn historici het niet eens. Het werk hing in het werkpaleis van de Bredase Nassaus in Brussel, dat Engelbrecht had laten verbouwen en reeds voorzien van kunst. Hendrik stond ook bekend als een kunstliefhebber.

Grootste Brabander

Grootste Brabander en Grootste Gelderlander Aller Tijden. De Bredanaar Engelbrecht II van Nassau (1451-1504, praalgraf in de Grote Kerk in Breda) was de militaire leermeester van de Gelderse Karel van Egmond (1467-1538, praalgraf in de Eusebiuskerk te Arnhem). In dienst van het leger van de Lage Landen werden beiden in 1487 krijgsgevangen genomen tijdens de slag om het Franse stadje Béthune. Engelbrecht werd na 2 jaar vrijgekocht door de stad Breda en zijn familie. Na zijn vrijlating heeft hij opstanden in de provincie Vlaanderen hardhandig neergeslagen en daarmee deze belangrijke provincie behouden voor de vorst van de Lage Landen. Karel moest 5 jaar wachten totdat het losgeld was bijeengebracht. Na zijn vrijlating keerde Karel terug naar Gelderland en heeft als hertog van Gelderland decennia lang getracht om deze provincie los te maken van de Nederlanden hetgeen niet gelukt is. Vanwege deze inspanningen is Karel in 2018 verkozen tot Grootste Gelderlander Aller Tijden. Qua prestaties moet Karel zijn meerdere erkennen in zijn leermeester Engelbrecht welke laatste daarom de titel Grootste Brabander Aller Tijden verdient!

Volksopstand

De onafhankelijke staat Nederland is ontstaan uit een volksopstand. Een volksopstand betekent: verzet tegen officieel regeringsbeleid. De burgers die in de 16e eeuw onder leiding van Willem van Oranje en zijn zoon Maurits in opstand kwamen tegen de officiële regering in de Lage Landen vanwege beperking van burgerlijke vrijheden werden minachtend ‘geuzen’ genoemd: bedelaars. Hoe die Nederlandse volksopstand er uit gezien moet hebben? Waarschijnlijk ongeveer hetzelfde als het burgerverzet dat we vandaag de dag in Nederland en in het buitenland kunnen waarnemen tegen overheidsbeleid. Kijk dus goed om je heen en ‘proef de geschiedenis’.

Opstandig Nederland

Nederland, vergeet je afkomst niet. De staat Nederland is ontstaan uit een volksopstand (1568-1648) tegen het officiële landsbestuur. Een burgeroorlog die draaide om vrijheid. Vrijheid om als mens zelf te bepalen wat je denkt en gelooft. Aan burgers in de Lage Landen in de 16e eeuw werd die vrijheid niet gegund door de overheid. Burgers die hiertegen in opstand kwamen vertegenwoordigden aanvankelijk een kleine minderheid van de bevolking. Ze werden door de overheid en door de meerderheid van de bevolking beschouwd als oproerkraaiers, lastpakken, ordeverstoorders. Hun afwijkende (protestantse) geloofsbeleving als een groot gevaar voor de samenleving. De opstandelingen werden uitgemaakt voor ‘ketters’ en liepen risico om op de brandstapel te belanden. Hun leider Willem van Oranje-Nassau was officieel vogelvrij verklaard door het landsbestuur. Er stond een prijs op zijn hoofd. Heden ten dage spreken we op romantische toon over de opstand en de vader des vaderlands en zingen vol overgave het Wilhelmus. Maar dat is achteraf. Het is moeilijk voor te stellen wat het is om tegen de overheid in opstand te komen. Geeft de hedendaagse opstand van een klein deel van de bevolking tegen vrijheidsbeperkende maatregelen van de overheid inzake corona bestrijding ons wellicht een impressie van de ontstaansgeschiedenis van ons land?